Wetenschappelijke Naam:
Pygocentrus nattereri (Kner 1860)

Gewone Namen:
Natterer Piranha, Rode Piranha, Roodbuikpiranha, Roodbuik, Piranha.
De inheemse bevolking noemt deze soort Piraña Vermilla (Brazilië), en Piraña Roja (Peru): beide namen betekenen Rode Piranha.

Gebied van origine:
Deze soort is zeer wijdverbreid in rivieren en beken in centraal en zuidelijk Zuid Amerika ten oosten van het Andes-gebergte en ten noorden van de Rio Parana/Paraguay in Argentinë en Paraguay. Daarnaast wordt deze soort gevonden in kustrivieren in het oosten van Brazilië en is hij uitgezet in kunstmatige vijvers in het noord-oosten van Brzailië, ten bate van de locale voedselvoorziening en de internationale aquariumvis-handel.

Maximale Grootte:
Ongeveer 40cm. TL; exemplaren boven 30cm. zijn zeer zeldzaam in gevangenschap.

Uiterlijke Kenmerken:
De Rode Piranha kent een groot aantal verschijningsvormen, patronen en kleuren, afhankelijk van de vindplaats in het wild (geografische varieteiten). Sommige exemplaren hebben een bloedrode buik en onderkaak (zgn. Pygocentrus nattereri var. "Super Redbelly"), anderen meer oranje of zelfs geel (Pygocentrus nattereri var. "Ternetzi"). Deze verschillen worden veroorzaakt door verschillen in habitat (camouflage), water chemie, dieet, aan- of afwezigheid van sterke stroming, en andere factoren.
De kleur van de buik loopt op tot ongeveer halverwege de zijlijn: daarboven is het lichaam donkerder van kleur: zilver-kleurig, staalgrijs, blauwachtig, zwart, soms zelfs met een groenige of paarsige gloed. Naar mate de vis ouder wordt, worden de flanken bedekt met kleine zilveren schubben, die onder de juiste lichtinval een prachtig iriscerend effect hebben.
De borst-, buik- en anaalvinnen zijn meestal globaal dezelfde kleur als de buik (meestal iets donkerder), terwijl de andere vinnen doorschijnend grijs of zwart zijn. De staartvin kent een heldere verticale band door het midden, en is groot en krachtig, waardoor de Rode Piranha korte afstanden zeer snel kan overbruggen.
Het profiel van de kop is convex, met een bijzonder krachtige en gespierde onderkaak bezet met messcherpe driehoekige tanden. De bovenkaak bevat soortgelijke tanden, maar dan kleiner van formaat: als de vis zijn bek sluit, passen tanden van boven- en onderkaak precies in elkaar, als het ware als een berenval. De tanden worden hooguit een paar milimeter groot, en worden per rij vervangen: piranha's blijven gedurende practisch hun hele leven tanden wisselen. Alleen bijzonder oude exemplaren willen nog wel eens permanent tanden missen.
De ogen zijn in de meeste gevallen rood van kleur (vanaf een centimeter of 8-10: jongere exemplaren hebben zilveren ogen). Er is echter ook een aantal geografische varianten met zilveren ogen. Een donkere band loopt diagonaal door het oog ter camouflage. De neusgaten zijn goed zichtbaar, en voorzien van een kleine huidflap die waterstromen de neus in geleiden: piranha's hebben een bijzonder goed ontwikkelde reukzin, en kunnen tot op grote afstand bloed in het water opmerken.

Jonge Rode Piranha's zijn zilverkleurig, bedekt met zwarte stippen, en de kop heeft een meer concaaf profiel. Als ze een lengte van zo'n 5-8 centimeter hebben bereikt verschijnt langzaam de kenmerkende rode kleuring van buik en vinnen. Als ze nog een paar centimeter groter zijn begint de bovenkant van de flanken langzaam donkerder te worden. Na 16-20 maanden zijn piranha's volwassen en geslachtsrijp, en zien ze eruit zoals boven beschreven.
Naarmate piranha's ouder worden wordt de aanvakelijk felle kleuring steeds valer, waarbij wildvang exemplaren over het algemeen feller van kleur zijn en langer hun kleuren behouden dan hun gekweekte verwanten. Maar uiteindelijk worden Rode Piranha's bijna zwart op de flanken, met nog slechts vale verkleuringen. Minder kleurrijk, maar zeker niet minder indrukwekkend!
Verspreidingsgebied

Afwijkende/unieke Uiterlijkheden:
• Afwezige of vale schoudervlek.
• Rode ogen, met uitzondering van enkele locale varianten (P. nattereri var. "Super Redbelly" en "Ternetzi").
• Rood to gele kleuring op de flanken komt niet boven de zijlijn.


Aquarium:
Jonge en halfwas exemplaren kunnen tijdelijk in kleinere aquaria worden gehouden, afhankelijk van de aantallen en de grootte: kleiner dan 80-100 centimeter moet een aquarium echter niet zijn, omdat ruimtegebrek leidt tot stress en agressief gedrag, met gewonde of zelfs dode vissen als eindresultaat.
Bij volwassen vissen moet minimaal 80-100 liter per vis als vuistregel worden aangehouden, met een minimum aquariumformaat van 150 centimeter lang en 50-60cm. diep en hoog. Bij scholen van 6 vissen of meer is 30cm. aquarium-lengte per vis een goede norm.
Rode piranha's zijn berucht vanwege hun nerveuze en zelfs schichtige karakter (dit in schril contrast met hun sterk overdreven reputatie): zo lang de vissen niet gewend zijn aan menselijke aanwezigheid in het algemeen, en hun 'baasje' in het bijzonder, zijn ze geneigd om bij het minste of geringste in paniek door de bak te schieten op zoek naar een schuilplaats. Daar een piranha in paniek weinig oog heeft voor zijn omgeving is het af te raden decoratiestukken te gebruiken met scherpe kanten, daar dit tot verwondingen kan leiden, dat op zijn beurt de aandacht van hongerige groepsgenoten kan trekken of tot secundaireinfecties kan leiden. Ronde stukken kienhout, kiezelstenen en veel planten zijn daarentegen uitstekend geschikt voor de inrichting van een piranha-aquarium, en de aanwezigheid ervan zal een kalmerend effect op de vissen hebben.


Temperatuur:
15°C 22-30°C 35°C


pH:
5.0 5.5-8.0 9.0
 Ideale omstandigheden
 Geschikte omstandigheden
 Ongeschikte omstandigheden


Compatibele Soorten:
Pygocentrus cariba, Pygocentrus piraya.
Deze soort doet het het best in een groep van 6 exemplaren of meer: hoe meer vissen in een school, hoe zekerder de vissen zich zullen voelen.


Dieet:
Gekweekte Rode Piranha's zijn bijzonder makkelijk als het op voeren aankomt: praktisch alle voedselsoorten, geprepareerd alsook levend, wordt zonder problemen geaccepteerd. Denk aan items als vis (filets, bevroren en levend *), schaaldieren en kreeftachtigen (garnalen, krill, krab en kreeft, mosselen), insecten (regenwormen, meelwormen, vliegen) en voor de 'liefhebbers' van horror in het aquarium zelfs kleine zoogdieren (muizen, ratten, hamsters - zeker niet aanbevolen vanwege de kans op verwondingen, de introductie van ziektekiemen en de rotzooi waar je mee blijft zitten - haar in de filters!)
Daarnaast kan op kleine schaal, dat wil zeggen niet vaker dan eens per maand bij wijze van traktatie, rundvlees, varkensvlees, gevogelte of orgaanvlees (runderhart) gevoerd worden: zorg ervoor dat het 100% vetvrij is en vrij van kruiden, specerijen en andere onnatuurlijke toevoegingen, daar piranha's moeite hebben met het verteren van deze stoffen (vanwege het inherent hogere vetgehalte moeten deze items dan ook zeer spaarzaam gevoerd worden!)
Naast dit dierlijke dieet kunnen ook geprepareerde voedsel-items zoals droogvoer met dierlijke en/of plantaardige bestanddelen (pellets, tabletten, vlokken), gevriesdroogd en bevroren voer (muggenlarven, bloedwormen) en in sommige gevallen zelfs groenten, fruit, zaden en noten.
Wat men ook kiest als hoofdmoot van het dieet, het is van belang om een zo gevarieerd mogelijk dieet aan te bieden. Een uitstekende manier om een voedzaam en afwisselend dieet op te zetten is het zelf maken van voederblokjes: maak een grof mengsel van de ingredienten die je wil gebruiken en eventueel vitaminepreparaten / voedingssuplementen, vermeng dit met gelatine, en giet het mengsel in een ijsblokjesvorm. Vries dit vervolgens in.
Rode piranha's, net als de andere Pygocentrus-piranha's, vangen hun prooi door actieve jacht: piranha's vallen in groepsverband scholen vissen aan, en nemen beten uit alles waar ze hun tanden in kunnen zetten. Verwonde prooidieren worden vervolgens opgejaagd en verslonden door de groep. Dit opjagen kan geruime tijd duren, daar piranha's weliswaar behoorlijk snel zwemmende vissen zijn, maar hoge snelheden maar kort kunne volhouden.
Solitaire vissen vertrouwen meer op de hinderlaag-techniek: vanuit een verstopplaats storten ze zich op nietsvermoedende prooivissen, om in de meeste gevallen met een bek vol schubben en vinnen er vandoor te gaan in plaats van de vis te doden.

* Indien levende vis gevoerd wordt, dient men een aantal zaken in acht te nemen: ten eerste kunnen alle vissen ziekten en/of parasieten in het aquarium introduceren, zowel goudvissen, windes en andere veelgebruikte koudwatervissen alsook tropische vissen. Het is daarom ook aan te raden voedervissen eerst een week of 2 in een quarantaine-aquarium te houden, om zo de zieke en verzwakte exemplaren eruit te 'vissen'. Daarnaast dient men er ernstig rekening te houden dat goudvissen en naaste verwanten niet bepaald voedzaam zijn. Een dieet dat veelal bestaat uit levende vis is dan ook niet aan te raden. Te meer omdat goudvissen en andere Cyprinidae (karper-achtigen) hormonen - zgn. "Thiaminase / Vitamine B1 inhibitors" - bevatten die de aanmaak van bepaalde groei-stimulerende stoffen bij roofvissen lamlegt. Een zeer eenzijdig goudvis dieet kan dan ook leiden tot groei- en ontwikkelingsstoornissen!


Opmerkingen:
Pygocentrus nattereri is met afstand de meest voorkomende en makkelijkst verkrijgbare soort piranha. Het is een sterke vis, weliswaar nerveus en schuw van karakter, maar de ideale 'instap-piranha'. Ironisch genoeg is de Rode Piranha een van de drie piranha-soorten die als potentieel gevaarlijk wordt beschouwd, en indien men de naam "piranha" hoort, is dit de vis die men zich direct voor de geest haalt.
De makkelijke verkrijgbaarheid en lage prijzen hebben helaas ook een keerzijde: veel mensen baseren de aanschaf aan puur op de moorddadige reputatie en de legendarische 'tafelmanieren', in de hoop veel kleine dieren in het aquarium aan hun einde te laten komen. Het gevolg is vaak te veel piranha's in een te klein aquarium, slechte leefomstandigheden, gestresste en ongezonde vissen. Men heeft wel eens gezegd dat piranha's na goudvissen de meest mishandelde vissoort is, en helaas schuilt er wel een kern van waarheid in die uitspraak...
In werkelijkheid zijn Rode Piranha's absoluut geen moeilijke vissen om te houden, zo lang men maar bereid is wat research te doen voordat men tot de aanschaf overgaat. En zolang men zich houdt aan een aantal simpele basisregels moet een verantwoorde houding van deze beruchte dieren geen problemen opleveren.
Wat men nog wel eens over het hoofd wil zien is dat piranha's, in tegenstelling tot hun reputatie, schuwe en vaak zelfs schichtige vissen zijn, die snel in paniek geraken. In het wild jaagt een groot aantal roofdieren op piranha's, wat dit gedrag voor een belangrijk deel verklaart. Om deze reden heeft een goed gedecoreerd aquarium met veel verstopplaatsen een kalmerend effect op deze vissen. Fel licht dient vermeden te worden, daar ook te veel licht de vissen nerveus kan maken (ze voelen zich dan kwetsbaar). De TL-buizen afplakken met stukken folie of tape is een veelgebruikte methode om de lichten wat te dimmen: een aantal vellen papier op de glazen condesplaat heeft hetzelfde effect, evenals een donkere achtergrond en substraat (waarop afval overigens wel pijnlijk zichtbaar is!)

Een laatste waarschuwing: ondanks hun vaak terughoudende en schuwe karakter mag men een ding nooit vergeten: onderschatting kan tot zeer ernstige verwondingen leiden. Een piranha die zich bedreigd of in het nauw gedreven voelt zal niet aarzelen te bijten, en een volwassen exemplaar kan met gemak een vinger in zijn geheel afbijten!

!!! Behandel deze dieren dus te allen tijde met het grootst mogelijke respect !!!


Een aantal foto's van Pygocentrus nattereri


Baby Rode Piranha's
Baby Rode Piranha's
Foto: Redpred
www.predatoryfish.net

Jonge Roodbuiken
Jonge Roodbuiken
Foto: Jonas Hansel


Halfwas Rode Piranha
Halfwas Rode Piranha's
Foto: Bob Hare
www.predatoryfish.net

Volwassen, donkergekleurde P. nattereri
Volwassen, donkergekleurde P. nattereri
Foto: Jonas Hansel


Pygocentrus nattereri var. 'Ternetzi'
Pygocentrus nattereri var. "Ternetzi", de variant met
gele buik uit Paraguay, Argentinië and Zuid Brazilië.
Foto: William's
Piranha-Fury NL


Pygocentrus nattereri var. 'Super Red'
Pygocentrus nattereri var. "Super Red", een felgekleurde en
opvallend gestippelde variant uit Peru en Noord Brazilië.
Foto: Matthias19
www.predatoryfish.net
 





Valid XHTML Strict 1.0